Ông tiến sĩ mê đông trùng hạ thảo, ham nghiên cứu

(DNHN): Sự đam mê của TS. Phạm Văn Nhạ đối với đông trùng hạ thảo xuất phát từ bản tính ham tìm tòi nghiên cứu, sáng tạo của một nhà nghiên cứu nông nghiệp, vừa đến từ tham vọng của một Giám đốc Trung tâm Đấu tranh sinh học (thuộc Viện Bảo vệ thực vật) muốn chinh phục hoàn toàn loại dược liệu quý hiếm có khả năng nâng cao năng lực chống ung thư của cơ thể.

Niềm tự hào của ngành Đông trùng Hạ thảo Việt Nam Đông trùng Hạ thảo đã từng được kể lại như một loại thần dược trong bách khoa Y học cổ khu vực Trung Hoa và Y học lãnh địa Tây Tạng, là một món quà quý hiếm mà tạo hóa ban tặng cho con người. Ngày nay, trong khi chúng ta cứ loay hoay đi kiếm tìm những phương thuốc quý trên thế giới với những cái giá “cắt cổ” thì giờ đây sự xuất hiện của Đông Trùng Hạ Thảo tại Việt Nam đã làm thỏa mãn nhu cầu của mọi người.

Phạm Văn Nhạ - Giám đốc Trung tâm Đấu tranh sinh học (Viện Bảo vệ thực vật)

Cuối năm 2014, giới khoa học trong ngành nông nghiệp và y dược nhận được tin vui khi Trung tâm Đấu tranh sinh học do TS. Phạm Văn Nhạ quản lí đã nghiên cứu thành công việc sản xuất Đông trùng Hạ thảo trên kí chủ nhộng tằm. Đầu tháng 8/2015, Trung tâm đã đưa vào vận hành cơ sở sản xuất sản phẩm Đông trùng Hạ thảo quy mô tại huyện Tam Đảo (Vĩnh Phúc).

1. Phạm Văn Nhạ cho biết: ở miền Bắc, Tam Đảo là nơi rất lí tưởng, giúp cải thiện được nhiều điều kiện bất thuận, tăng năng suất, hạ giá thành và nâng cao chất lượng sản phẩm bởi nơi đây độ ẩm luôn đạt >90%, nhiệt độ trung bình thường dưới 20 độC. “Trước đây, khi chúng tôi sản xuất tại Hà Nội, phải duy trì nhiệt độ bằng hệ thống điều hòa nên rất tốn kém. Vào mùa hè, để duy trì được nhiệt độ từ 38-40 độ C xuống dưới 20 độ C thì đồng thời độ ẩm cũng bị tụt xuống rất thấp, dù phun sương thế nào cũng không khắc phục được. Bên cạnh đó, yêu cầu không khí trong nuôi trồng đều phải thông qua hệ thống xử lí tia cực tím để vô trùng, tuy nhiên không khí tại Hà Nội tạp nhiễm rất cao nên xử lí cũng vẫn lẫn tạp nhiễm, khiến chất lượng Đông trùng Hạ thảo không cao, sinh trưởng kém…”

Đông trùng Hạ thảo còn được biết đến dưới cái tên khoa học là Cordyceps sinensis hoặc Cordyceps militaris (nhộng trùng thảo) với hình dáng như những cây nấm vàng ươm đầy dưỡng chất, là một loại thảo dược rất tốt dùng để cải thiện sức đề kháng, phòng chống các loại bệnh tật hay phục vụ cho nhu cầu làm đẹp. Công nghệ nuôi cấy Đông trùng Hạ thảo trên thế giới hiện nay thông thường sử dụng ba phương pháp:

1. Nuôi trên môi trường dịch lỏng để thu sinh khối hệ sợi.
2. Nuôi trên môi trường bán rắn: gạo lứt, nhộng tằm…
3. Nuôi trực tiếp trên ký chủ Nhộng Tằm hoặc ấu trùng Ve Sầu…

Thành công lớn nhất của Trung tâm hiện nay đó là nghiên cứu sản xuất được sản phẩm Đông trùng Hạ Thảo trên kí chủ nhộng tằm với tỉ lệ thành công đạt 75%. TS Nhạ phân tích: Về bản chất Đông trùng Hạ Thảo là nấm kí sinh côn trùng nên chất lượng tốt nhất vẫn phải sản xuất trên đối tượng kí sinh là nhộng côn trùng do sát hơn với bản chất tự nhiên. Tuy nhiên, để sản xuất được trên kí chủ nhộng tằm thì khó khăn lớn nhất phải lây nhiễm nấm vào kí chủ nhộng khi nhộng còn sống. TS Nhạ tiết lộ thêm, để sản xuất được Đông trùng Hạ thảo có chất lượng, nguyên liệu nhộng tằm phải được đặt hàng ở vùng sản xuất nhộng có uy tín, chấp nhận giá cao, yêu cầu nông dân không được phun thuốc kích thích chín tằm bởi dư lượng thuốc kích thích chín tằm có thể hạn chế khả năng phát triển của nấm Đông trùng Hạ thảo…

Cơ sở SX ĐTHT của Trung tâm Đấu tranh sinh học tại Tam Đảo Với tâm huyết ấy, sau nhiều năm nghiên cứu về lĩnh vực đấu tranh sinh học, trải qua những lần thử nghiệm thất bại, TS. Phạm Văn Nhạ đã thành công và được Bộ Y Tế cấp phép lưu hành sản phẩm trên toàn quốc. Hiện nay, sản phẩm Đông trùng Hạ thảo của Trung tâm Đấu tranh sinh học do TS. Nhạ sản xuất cung cấp trên thị trường có hàm lượng hoạt chất Cordycepin (9,38mg/g) cao nhất so với các loại Đông trùng Hạ thảo khác, và luôn đảm bảo được đặc tính công dụng vốn có của loài Đông trùng Hạ thảo tự nhiên. Cải thiện sức khỏe cho cộng đồng bền vững Đông trùng Hạ thảo có rất nhiều tác dụng đối với hệ thống tuần hoàn tim, não, hệ hô hấp hay hệ thống nội tiết. Cụ thể: Đối với hệ thống tuần hoàn tim - não, Đông trùng Hạ thảo có tác dụng làm giãn mạch máu, tăng lưu lượng tuần hoàn não và tim, giúp ổn định nhịp tim,  điều chỉnh lipid máu, giảm cholesterol và lipoprotein, hạn chế quá trình tiến triển của tình trạng xơ vữa động mạch đồng thời tái tạo đồng thời giúp cơ thể tái tạo tế bào và giúp an thần, cải thiện bệnh mất ngủ và đặc biệt hỗ trợ điều trị bệnh cao huyết áp rất hiệu quả mà không để lại tác dụng phụ về sau. Đối với hệ hô hấp, đây là bài thuốc quý giúp bổ phế, thông khí quản và trừ đờm, hỗ trợ điều trị hen suyễn. Đối với hệ thống nội tiết, Đông trùng Hạ thảo có tác dụng giúp tăng cường chức năng vỏ thượng thận và tăng tổng hợp các hormon của tuyến này, chống suy thận và phục hồi tế bào thận bị thương tổn. Đặc biệt đối với phái nữ, đây được coi là tuyệt chiêu làm đẹp từ bên trong, giúp cân bằng nội tiết, chống lão hóa da, giảm nám, giúp da căng mịn, đàn hồi hơn và cải thiện chức năng sinh lý của cả hai giới, hỗ trợ điều trị hiếm muộn. Theo Giáo sư tiến sĩ Nguyễn Lân Dũng:  Đông trùng Hạ thảo còn có tác dụng:  Hạn chế bệnh tật của tuổi già. Nâng cao năng lực chống ung thư của cơ thể. Tăng cường tác dụng lưu thông máu trong cơ thể. Kháng viêm và tiêu viêm. Có tác dụng cường dương và chống liệt dương. Mang thiên nhiên về với cộng đồng và cuộc sống con người, Đông trùng Hạ thảo do TS. Nhạ nuôi cấy thành công đã giúp ngành Y học Việt Nam có thêm nhiều hi vọng trong việc cải thiện sức khỏe cho cộng đồng bền vững. Nhiều tín hiệu vui cho thị trường Đông trùng Hạ thảo Việt Nam – sản phẩm dược liệu được mệnh danh “thần dược” “đắt hơn vàng” này:  đó là với quy mô sản xuất được đến 250kg/tháng nhưng Trung tâm vẫn luôn “cháy hàng” do nhu cầu tăng liên tục…

Một cá thể ĐTHT ký sinh trên nhộng tằm

Khách hàng chính của Trung tâm hiện nay là các bệnh nhân điều trị ung thư được bác sĩ khuyên dùng nên tìm mua. Bên cạnh đó, các công ty dược tại Hà Nội đặt hàng sản xuất số lượng lớn để làm nguyên liệu sản xuất dược phẩm. Sản phẩm trà nhúng Đông trùng Hạ thảo của Trung tâm có mặt trên thị trường cũng làm phong phú hơn sự lựa chọn cho khách hàng.

Đông trùng Hạ thảo sinh khối tươi

Để tạo điều kiện giúp khách hàng, nhất là các bệnh nhân ung thư được tiếp cận với dược liệu quý có chất lượng tốt nhất, hiện Trung tâm chỉ duy trì giá bán sản phẩm Đông trùng Hạ thảo thấp hơn từ 20-30% so với giá thị trường do các công ty dược cung ứng. Dự định trong thời gian sắp tới, Trung tâm sẽ sản xuất cháo ăn liền Đông trùng Hạ thảo phát miễn phí cho bệnh nhân ung thư. Đây là mô hình mang tính nhân văn, trở thành chỗ dựa thiết thực giúp họ vượt qua nỗi đau bệnh tật. Như lời tâm sự của TS. Nhạ khi chia tay chúng tôi: “Chúng tôi luôn mong muốn nỗ lực nhiều hơn nữa để mang lại thật nhiều giá trị đích thực đến với mọi người. Ngoài những giá trị nhân văn mà Trung tâm đem lại, Đông trùng Hạ thảo của trung tâm còn như một món quà thiên nhiên nức danh của vùng đất du lịch Tam Đảo quanh năm mát mẻ”. Dương Thùy Dung