Ngày hội STEM Tp. Hồ Chí Minh, 2016

(DNHN). Trước những thách thức mới về phát triển nguồn nhân lực và hội nhập toàn cầu của Việt Nam sau khi tham gia Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC), ký kết Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) cùng các Hiệp định Thương mại tự do khác. Ngày hội STEM TP.HCM chính là cơ hội quan trọng để giới thiệu và đặt vấn đề về phương pháp giáo dục STEM tại Việt Nam với đông đảo giáo viên, phụ huynh- học sinh và cộng đồng để đổi mới và tiếp cận với giáo dục tiên tiến nhằm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước, đáp ứng hội nhập sâu rộng với khu vực và thế giới.

Đó là ý kiến đánh giá của Bộ trưởng Bộ Khoa học& Công nghệ Nguyễn Quân về “Ngày hội STEM TP.HCM 2016”.

STEM thông qua phương pháp học tập kết hợp thực nghiệm, trẻ em được rèn luyện khả năng tư duy logic, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng làm việc nhóm cùng thái độ tập trung trong công việc cùng cạnh tranh lành mạnh đã khơi dậy niềm đam mê khoa học, sự sáng tạo cho trẻ em, hướng đến đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Ngày hội STEM là sáng kiến của Cộng đồng Giáo dục STEM Việt Nam cùng các phụ huynh, nhà giáo, các tổ chức- doanh nghiệp hướng đến hiện thực hóa nhu cầu trang bị kiến thức và kỹ năng tích hợp về khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học và nghệ thuật cho trẻ em Việt Nam rất cần thiết trong thế kỷ XXI.

Giáo dục STEM: Chuẩn bị nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế- xã hội quốc gia

STEM là viết tắt của Khoa học (Science), Công nghệ (Technology), Kỹ thuật (Engineering) và Toán học (Mathematics). Giáo dục STEM là một cách tiếp cận mới của thế giới trong dạy và học trong đó tích hợp nội dung và kỹ năng khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học được tổ chức thường xuyên từ cấp trường đến cấp quốc gia tại nhiều nước Âu- Mỹ.

Phương pháp học của STEM là vận dụng học thông qua thực hành, hướng học sinh liên hệ với các hiện tượng, vấn đề, nhu cầu của cuộc sống, thế giới và kết hợp với rèn luyện và vận dụng các kỹ năng cần thiết của thế kỷ XXI như: Tìm thông tin, lập luận lô-gíc, hợp tác, điều tra, suy nghĩ thấu đáo, sáng tạo, giải quyết vấn đề. Mục tiêu của giáo dục STEM là chuẩn bị tốt hơn đối với học sinh cho tương lai của chính các em trong thế kỷ XXI, nhằm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho phát triển kinh tế xã hội quốc gia và hội nhập quốc tế.

Ông Vũ Anh Tuấn, Tổng thư ký hội Tin học TP.HCM, Trưởng Ban Tổ chức (BTC) cho biết: “Ngày hội STEM TP.HCM 2016 là sự nối tiếp thành công của Ngày hội STEM lần 1 tại Hà Nội vào tháng 5/2015 và hướng đến mục tiêu nhân rộng mô hình giáo dục STEM tại Việt Nam, lan tỏa đến các trường học, khu dân cư trên địa bàn Thành phố, cũng như các tỉnh thành lân cận. Thông qua ngày hội, không chỉ trẻ em tại TP.HCM  mà các em học sinh vùng sâu, vùng xa cũng có cơ hội tiếp xúc với mô hình giáo dục này. Bộ Giáo dục& Đào tạo đã cho phép các trường thành lập câu lạc bộ em yêu khoa học. Nếu đưa STEM vào hoạt động của câu lạc bộ, phương pháp học tập của trẻ em sẽ được cải tiến theo chiều hướng tích cực, hiệu quả”.

Giáo dục STEM trang bị cho người học những kiến thức và kỹ năng cần thiết liên quan đến các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học. Các kiến thức và kỹ năng này (gọi là kỹ năng STEM) phải được tích hợp, lồng ghép và bổ trợ cho nhau giúp học sinh không chỉ hiểu biết về nguyên lý mà còn có thể áp dụng vào thực hành và tạo ra được những sản phẩm hay giải quyết được vấn đề trong cuộc sống hằng ngày. Tại Việt Nam, STEM chưa được nhiều người biết đến, chưa có chiến dịch cộng đồng tầm cỡ và dài hơi để quảng bá rộng rãi STEM cho ngành giáo dục, phụ huynh, học sinh và toàn xã hội. Ông Tuấn cho biết thêm.

Diễn đàn Phụ huynh về Giáo dục STEM tại TPHCM

Ông Phan Thanh Sơn, Phó BTC thường trực Ngày hội STEM TP.HCM 2016, Nhà Tư vấn công ty Simitri & MHI Global nhận định: Năm 2013 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2012- 2020” với quan điểm chỉ đạo nêu rõ trách nhiệm học tập suốt đời của từng công dân, trách nhiệm cung ứng các cơ hội học tập và phát triển liên thông, gắn kết giữa giáo dục chính quy và thường xuyên; đẩy mạnh các hoạt động học tập suốt đời ở ngoài nhà trường. Việc thực hiện đề án có kết hợp với nhiều cơ quan, tổ chức trong đó có UNESCO. Trên tinh thần của tầm nhìn của đề án, nhu cầu của xã hội về giáo dục STEM cũng như xây dựng nguồn lực cho phát triển kinh tế- xã hội, chương trình xúc tiến giáo dục STEM đã có động lực rất lớn và nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ”.

Ông Nguyễn Thế Trung, Phó BTC Ngày hội STEM TP.HCM 2016 phụ trách kết nối Cộng đồng Giáo dục STEM- Học viện STEM cho biết: “Giáo dục STEM là một lĩnh vực mới, mặc dù Bộ Giáo Dục& Đào tạo đã có những bước tiến trong việc chuyển sang mô hình giáo dục STEM như dạy học tích hợp, khuyến khích phương pháp STEM, thành lập CLB Khoa học trong các trường, tuy nhiên việc triển khai giáo dục STEM trong các trường và đơn vị giáo dục là chưa nhiều. Điều này cũng có nghĩa là đông đảo phụ huynh có thể nghe nhưng chưa hiểu STEM là gì, có những nhầm lẫn STEM là một môn học, STEM là tập hợp 4 môn học. Tại Ngày hội STEM TP.HCM 2016, diễn đàn phụ huynh là hoạt động nhằm nâng cao nhận thức của phụ huynh nhằm định hướng giáo dục cho học sinh về giáo dục STEM một cách đúng đắn, cập nhật”.

“Giáo dục STEM luôn đề cao phương pháp học qua thực hành (Learning by doing) và để làm điều này thì phụ huynh cần tham gia cùng con, chính vì thế phụ huynh rất cần biết, hiểu và có thể tham gia giáo dục STEM. Các bài trình bày trong diễn đàn sẽ giúp đạt được những mục tiêu: Phụ huynh hiểu về nhu cầu của Giáo dục STEM, Hiểu về cốt lõi của phương pháp giáo dục STEM, Định hướng phụ huynh vào các hoạt động Giáo dục STEM phù hợp, Hỗ trợ phụ huynh tham gia cùng con trong các hoạt động Giáo dục STEM”. Ông Trung nhấn mạnh.

Các hoạt động thảo luận tại diễn đàn phụ huynh, nhiều chủ đề hấp dẫn và bổ ích đã được các cá nhân tiêu biểu thành công trong STEM ở tầm quốc gia, quốc tế và lãnh đạo của các tổ chức giáo dục STEM chia sẻ như: Xu hướng về nghề nghiệp STEM trong xã hội; Coding the future; Khoa học cho trẻ em; Xây dựng Câu lạc bộ khoa học trong trường học; Xã hội hóa STEM; Học qua dự án và lập trình games; STEAM English (STEAM=STEM+Art); STEM Robot; Toán học theo phương pháp STEM, STEM và nữ giới.

Khơi dậy niềm đam mê khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học cho trẻ em

Ngày Hội STEM TP. HCM 2016 đã đón hơn 2500 học sinh tiểu học (8- 11 tuổi) trên địa bàn TP.HCM, khoảng 250 giáo viên, 2000 phụ huynh cùng rất nhiều người quan tâm đến giáo dục STEM, mong muốn cải tiến cách dạy và học theo chiều hướng tốt hơn.

Bà Văn Thị Bích Ty, Giám đốc Trung tâm Truyền thông& Sự kiện Hội Tin học TPHCM- Phó BTC Ngày hội STEM TP.HCM 2016 cho biết: “Ngày hội STEM với chủ đề “Chuyến du hành vũ trụ STEM” đã  đưa các em đến tham quan, trải nghiệm học tập và thực hành tại các hành tinh: Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật) và Math (Toán học) thông qua các lớp học STEM và STEM Show. Thông qua phương pháp học tập kết hợp thực nghiệm, trẻ em được rèn luyện khả năng tư duy logic, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng làm việc nhóm cùng thái độ tập trung trong công việc, cạnh tranh lành mạnh. Có 4 hoạt động chính: Lớp học STEM, STEM show, Diễn đàn phụ huynh và Sân chơi khoa học ngoài trời cùng các hoạt động hấp dẫn đã khơi dậy niềm đam mê khoa học, sự sáng tạo cho trẻ em khi tham dự.

Các lớp học STEM do các giáo viên đang giảng dạy tại các trung tâm STEM đứng lớp hướng dẫn và cho trẻ em thực hành tại chỗ. Các bài học mới lạ như: Tìm hiểu về hệ mặt trời, Lắp ráp mô hình robot, làm tên lửa từ vỏ chai nước, tìm hiểu cấu trúc cơ thể người, chiến binh toán suy luận, tư duy lập trình cho trẻ em, giới thiệu INDEX đến học sinh, lắp ráp và lặp trình Robot, tìm hiểu sao chổi và sao băng.

Cùng với đó, STEM Show mà phần trình diễn đặc sắc và sinh động như biểu diễn mô hình máy bay, tìm hiểu về lực ly tâm, ghép tranh toán học theo phương pháp giáo dục STEM.

Cộng đồng các đơn vị STEM hướng dẫn nội dung dạy và trình diễn STEM show tại Ngày Hội STEM TP.HCM 2016 gồm: Học viện STEM, Trung tâm Giáo dục STEM, Học viện Khám Phá, Titan Education, Saigon Scientist, Nhà sách Long Minh, Trung tâm toán học PoMath, STEM Codelab, Trung tâm Rensei, Trung tâm AEG. Bên cạnh đó còn có sự tham gia của Công ty cổ phần VNG, doanh nghiệp đang phục vụ hơn 80% người dùng Internet Việt Nam và xây dựng hệ sinh thái trên Internet với các sản phẩm sáng tạo theo yếu tố tích hợp STEM như các Platform có kết nối với hệ thống thanh toán trực tuyến, ứng dụng Zalo, Zing MP3, ZingTV, Zing Me.

Ngày hội STEM TP.HCM 2016, với sự góp mặt, chia sẻ kinh nghiệm của các Đại sứ có kinh nghiệm chuyên môn, thành công xuất sắc và am hiểu về STEM, giáo dục STEM như: GS. TS. Võ Văn Tới – Trưởng Bộ môn Kỹ thuật Y Sinh trường ĐH Quốc tế - ĐH Quốc gia TP. HCM, Giáo sư Ngô Bảo Châu - Nhà toán học nổi tiếng, nhà sáng lập Vườn ươm tài năng TALINPA, Bà Lê Duy Loan - Senior Fellow Tập đoàn Texas Instruments, TS Hoàng Lê Minh - Viện trưởng Viện Công nghệ phần mềm & nội dung số thuộc Bộ Thông tin & Truyền thông, Ông Vũ Minh Trí - TGĐ Microsoft Việt Nam, Ông Trần Đức Trung - TGĐ Intel Việt Nam,  Bà Trương Thanh Thủy - Giám đốc Kinh doanh khu vực châu Á công ty Weeby, ông Đỗ Hoài Nam – CEO SeeSpace và Nguyễn Dương Kim Hảo- Nhà sáng tạo trẻ trong lĩnh vực tin học. Bài và ảnh: Thủy An