Món tôm bò Quảng Yên

Từ tháng mười đến những tháng cuối năm và ra giêng hai, khí trời còn lạnh, về Thị xã Quảng Yên, bạn sẽ được thưởng thức món tôm bò. Tôm bò là một món ăn có thể nói là đặc sản của Quảng Yên, nhưng chủ yếu cư dân những nơi có nghề làm đầm nuôi trồng thủy, hải sản hay dùng. Người ta thường chế biến gỏi tôm bò trong các bữa tiệc nhỏ tiếp bạn bè thân thiết.

Tôm dùng để chế biến món ăn này là những con tôm nhỏ đã được rửa sạch, nhưng phải đang sống, tươi rói. Khi quấn nó vào chiếc lá rau sống rồi cho vào miệng nhai, cùng cá gia vị, cảm giác như con tôm đang nhẩy giòn gau gáu trong miệng... Đây là món gỏi tôm, nhưng vì những con tôm vẫn còn sống nguyên nên gọi là món tôm bò... Uống rượu gỏi tôm bò phải ngồi chiếu xếp bằng tròn mới thú vị. Tâm tư thanh thản, chậm rãi gói tôm, chậm rãi nâng chén mới thưởng thức thấu đáo được vị ngon của món ăn này. Chủ nhà bưng chiếc rổ đựng tôm vào nhà. Đấy là những con tôm rảo sinh sống tự nhiên ngoài sông ngòi, trong đầm, đơm được bằng đó hoặc cất bằng vó, bắt được từ buổi sáng mang về đãi khách. Những con tôm bằng ngón tay, bằng đầu đũa còn sống giãy tanh tách đã được rửa sạch bằng nước mưa. Ông bốc tôm vào chiếc khay to. Sau đó bốc thêm nắm rau thơm, rau mùi đặt lên trên để chắn tôm không nhảy ra bên ngoài. Khi bày mâm lên chiếu có các loại rau gia vị như kinh giới, rau húng, hoa chuối thái mỏng, lá cây mui biển cùng đĩa quả chuối xanh, dứa xanh, gừng thái lát mỏng cùng quả chanh tươi đã được bổ ra. Không quên có thêm mấy chiếc bánh đa vừng nướng giòn để sẵn ăn ghém. Bên cạnh bát nước mắm vắt chanh, thả những lát ớt đỏ tươi để chấm, còn có một bát tộ to nước chua được nấu từ những quả me, chắt lại. Đấy chính là bát nước dấm me ánh màu vàng xanh đặc quánh dùng để chan vào bát tôm sống hoặc húp luôn khi ăn gỏi. . Lãnh đạo Liên minh HTX- DNNQD tỉnh Quảng Ninh tham gia thả tôm giống ở HTX Nông ngư nghiệp Hải Yến, TX Quảng Yên - Ảnh Nguyễn Huế) Đầu tiên là múc ít nước dấm me vào bát, nhặt tôm lên một hay hai ba con tùy ý khách, cuộn gọn trong các loại rau gia vị thành một miếng gỏi, chấm vào bát nước mắm ớt, sau đó đặt vào bát nước me rồi và ăn ngay. Nhai món tôm bò cùng các gia vị, được thưởng thức vị tanh tanh của tôm, càng nhai kỹ thì lại thấy bùi, ngầy ngậy, nhất là khi nhai kỹ cả vỏ tôm cho đến nát nhừ. Tiếp theo là nhấp ngụm rượu, ngậm lại và thưởng thức tiếp rồi mới nuốt... Đã ăn món tôm bò thì không nên bóc vỏ, bỏ đầu, bỏ đuôi con tôm thì mới thấy được cái ngon của gỏi tôm. Đặc biệt là đôi mắt con tôm là vị thuốc rất quý... Khi chan hoặc chấm miếng gỏi vào bát nước dấm me, con tôm coi như đã được chín tái vì vị chua. Các thứ gia vị ấy ăn cùng tôm sống thành món tôm bò khiến nở ra bao câu chuyện trong bữa ăn... Đấy là món ẩm thực đặc sản mang hương vị mặn mòi của vùng sông biển miền quê Bạch Đằng Giang...                                         Tác giả bài viết: Dương Phượng Toại