Không ai muốn trở thành Serena

Osaka có thể mất ngôi đầu vào tay Kvitova (giữa), và Pliskova (phải)

Khi Naomi Osaka giành danh hiệu Grand Slam thứ 2 liên tiếp ở Australian Open hồi tháng 1, có vẻ như WTA đã tìm được một cây vợt giỏi để kế vị Serena Williams. Những đối thủ lớn có thể ngăn cản cô có vẻ như sẽ là 3 nhà vô địch Grand Slam khác: cựu số 1 Simona Halep, Petra Kvitova (á quân Australian Open) và vô địch Wimbledon là Angelique Kerber.

Thậm chí, khi nói đến Serena và Osaka, một bài báo trên tờ The Atlantic đã tuyên bố: "Quần vợt nữa giờ như một quái vật hai đầu… phần còn lại vẫn chỉ rất mờ nhạt."

Thế nhưng, sau chiến thắng ở Melbourne, Osaka cũng chìm vào quên lãng. Cây vợt người Nhật Bản dừng bước trước vòng tứ kết ở 2 giải lớn tiếp theo được đánh giá chỉ thua kém Grand Slam là BNP Paribas Open (Indian Wells) và Miami Open. Đáng nói hơn, cô thất bại không phải về tay những nhà vô địch Grand Slam mà lần lượt trước Belinda Bencic và Su-Wei Hsieh, hai cây vợt còn không nằm trong top 20 hạt giống.

Vì thế, hơn 12 tuần của năm 2019, WTA không phải là quái vật hai đầu mà là 14 đầu. Đó là số giải đánh đơn đã diễn ra và mang đến 14 nhà vô địch khác nhau. Ngoài Osaka vô địch ở Australia, Halep, Kvitova và Kerber cũng chỉ mỗi người có một danh hiệu.

"Thật ngạc nhiên, đúng không?" Ashleigh Barty cho biết sau khi cô gái người Australia vô địch Miami Open mới đây. "Tôi nghĩ điều đặc biệt đang diễn ra ở WTA. Trình độ giờ đã cân bằng và quần vợt nữ có chiều sâu hơn trong vài năm qua."

Không sai, cái ngày mà bất cứ cây vợt nào trong top 8 hạt giống có thể dễ dàng lọt vào tứ kết đã qua từ rất lâu rồi. Vậy nhưng, WTA tuy xuất hiện nhiều gương mặt triển vọng, thậm chí còn rất trẻ, không một ai lại thực sự nổi bật để trở thành Serena mới. Từ Barty mới 22 tuổi đến Bianca Andreescu chỉ có 18 tuổi đã vô địch ở Indian Wells hay cây vợt 21 tuổi vô địch French Open năm 2017 là Jelena Ostapenko nhưng hiện đứng thứ 31 thế giới.

Hay Bencic giờ đứng thứ 21 kể từ khi chiến thắng ở Dubai hồi tháng 2; Aryna Sabalenka, chỉ mới 20 tuổi, vô địch tại Shenzhen (Trung Quốc), hiện đứng thứ 10… Trong khi đó, Garbine Muguruza từng 2 lần giành Grand Slam nhưng cây vợt người Tây Ban Nha giờ đã rơi xuống vị trí thứ 19. Vì thế, khi nói đến tương lai của WTA, một câu hỏi vẫn không thay đổi trong 10 năm qua là điều gì sẽ xảy ra khi Serena giải nghệ?

Khoảng trống sau Serena

Trong 10 năm qua, những câu hỏi quen thuộc luôn như vậy. Đúng ra thì việc WTA không có cái tên nổi bật nào để thế chỗ của Serena khiến quần vợt nữ trở nên kém hấp dẫn (?!). Không có một cây vợt người Mỹ dẫn đầu, WTA sẽ sụt giảm lượng người xem ở Mỹ. Không có một cây vợt thống trị trên bảng xếp hạng, quần vợt nữ rơi vào hỗn loạn.

Hỗn loạn từ những gì chúng ta nghe thấy trong các giai đoạn Serena lên xuống thất thường. Marion Bartoli và Flavia Pennetta bất ngờ xuất hiện để giành Grand Slam rồi giải nghệ. Khi những cây vợt chưa giành được Grand Slam nào, như Dinara Safina, Jelena Jankovic, Caroline Wozniacki cho đến Australian Open năm 2018 và thậm chí là Halep đến French Open năm 2018, giữ vị trí số 1, người ta đã sáng tạo ra cụm từ mang tính mỉa mai “Số 1 không Slam.”

Năm 2017, 4 cây vợt khác nhau - Angelique Kerber, Karolina Pliskova, Muguruza, và Halep - luân phiên giữ vị trí số 1. Sau Australian Open năm đó, ở 8 giải Grand Slam tiếp theo mang đến 7 nhà vô địch là Ostapenko, Muguruza, Sloane Stephens, Wozniacki, Halep, Kerber và Osaka.

Liệu ai trong số họ sẽ chiến thắng ở 3 Grand Slam còn lại của năm 2019, sự trở lại của Serena sau sinh khi cô liên tiếp lọt vào chung kết US Open 2018 và Australian Open 2019 có thể tạo nên sự hấp dẫn trong ngắn hạn. Nói vậy bởi cô em nhà Williams sẽ bước sang tuổi 38 vào tháng 9 tới. Trong khi đó, lịch sử WTA cho thấy, WTA luôn sản sinh ra một nhà vô địch toàn diện, mới, hoặc một đối thủ ngang tầm để thay thế nhà vô địch cũ: Margaret Court và Billie Jean King rồi tới Evert và Navratilova, Steffi Graf và Monica Seles, rồi chị em nhà Williams. Còn hiện tại và như đã nói ở trên, không ai có vẻ sẵn sàng tiếp quản quyền trượng từ Serena.

Nên nói thêm là trong nhiều năm qua, quyền lực của WTA đã tập trung ở một số nước, chủ yếu là Mỹ và Australia. Mặc dù vậy thì kể từ năm 2000, quần vợt nữ dần dần có xu hướng toàn cầu hóa. Trong top 13 của WTA năm 2018, 12 cây vợt đến từ những nước khác nhau. Năm 2019 bắt đầu với 11 cây vợt nữ của Mỹ nằm trong top 100 nhưng chỉ có một nhà vô địch Grand Slam mới là Stephens kể từ năm 2000. Và câu chuyện thành công nhất của năm 2018, Osaka, chính là hình ảnh rõ ràng của xu hướng toàn cầu hóa: mẹ cô là người Nhật Bản, cha cô là người Haiti, và cô lớn lên ở Florida (Mỹ).

Điều an ủi cho WTA là nhìn sang ATP của nam cũng không có nhà vô địch liên tục nào trong năm 2019 cho đến khi Roger Federer vừa chiến thắng ở Miami Open. Tính ra là 19 giải liên tiếp. Nói như Robert Lansdorp, người đã tạo ra những nhà vô địch như Tracy Austin, Lindsay Davenport và Pete Sampras thì "Tôi không nghĩ WTA hay ATP sẽ rơi vào rắc rối bởi vì vẫn còn đó những cây vợt hay. Có lẽ mọi người cũng không quen tâm liệu ai đó sẽ thống trị bảng xếp hạng như chúng tôi, những người làm chuyên môn và luôn chờ đợi một ai đó."

Vì thế, câu hỏi ai có thể thay thế Serena sẽ không có câu trả lời trong tương lai gần, khi WTA năm 2019 vẫn rất khó dự đoán và khó lường.

Mạnh Hào