Doanh nghiệp nhà nước cần thăng chức thì báo lãi, nộp thuế lại báo lỗ

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường ví báo cáo tài chính của doanh nghiệp như có "phép thần thông biến hoá giữa lãi và lỗ".

Thảo luận tại hội trường về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp và cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước giai đoạn 2011-2016, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) đã chỉ ra ba dạng làm thất thoát tài sản nhà nước.

Cụ thể, về kinh doanh lỗ làm thất thoát vốn nhà nước có lý do từ trình độ quản lý của doanh nghiệp yếu kém dẫn đến kinh doanh không hiệu quả. Vì động cơ cá nhân nên người quản lý đầu tư không hiệu quả nhưng được chia phần, tính giá trị đầu tư lớn hơn để hưởng phần trăm, dùng thủ đoạn hợp pháp hoá lấy tiền từ doanh nghiêp.

“Dù doanh nghiệp lỗ nhưng chưa có ai mất chức, đi tù có chăng là vì sai phạm. Không có doanh nghiệp nào báo cáo đầy đủ lúc nào lỗ lúc nào lãi, thậm chí có doanh nghiệp khi cần thăng chức, tăng quỹ lương hoặc xin vốn ngay lập tức báo cáo lãi nhưng báo cáo nộp thuế lại lỗ. Báo cáo tài chính của doanh nghiệp như có phép thần thông biến hoá giữa lỗ và lãi”, ông Cường nhấn mạnh.

Cũng theo đại biểu Cường, vẫn còn tình trạng doanh nghiệp lỗ nhưng các lãnh đạo quản lý doanh nghiệp được hưởng mức lương cao vì cơ chế trả lương cho doanh nghiệp là khi doanh nghiệp làm ăn có lãi chỉ được xác định mức lương theo mức lãi, nhưng khi lỗ thì không được tăng lương nhưng cũng không bị giảm lương.

"Những yếu tố trên chính là động lực lôi kéo người quản lý doanh nghiệp không muốn cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước", ông Cường nói.

Ông Cường cũng cho biết, “điều kỳ lạ” là những vấn đề xảy ra về thất thoát vốn, lỗ của doanh nghiệp Nhà nước thì ai cũng biết nhưng ta có cả một bộ máy thanh tra, kiểm tra, kiểm soát doanh nghiệp nhưng không phát hiện ra vấn đề này.

"Rõ ràng ở đây, về chính sách, pháp luật chúng ta cũng phải xem xét lỗ hổng trong việc quy định trách nhiệm của những cơ quan có trách nhiệm trong việc kiểm tra, giám sát đối với hoạt động của doanh nghiệp", ông đề xuất.

Dạng thất thoát tiếp theo được ông Cường chỉ ra là công thức mua bán tài sản nhà nước mua giá cao, bán giá thấp hơn của tư nhân dù đã có cơ chế tổ chức đấu giá độc lập để minh bạch hoá đấu giá tài sản.

Cuối cùng, ông Cường nhấn mạnh thất thoát khi định giá đất. “Cái này nổi lên khi chuyển đất công thành đất tư không qua đấu thầu mà chỉ định giá trực tiếp hoặc xác định giá đất khi cổ phần hóa không thực hiện đúng quy định của luật đất đai. Sử dụng chủ yếu theo bảng giá thuộc UBND các tỉnh làm giá thấp hơn", ông Cường cho hay.

Vị đại biểu cũng cho biết, chính sách đất đai đang đi ngược lại nguyên lý cơ bản về kinh tế đất trong cơ chế thị trường. Đồng thời đề cập đến vấn đề đang được dư luận quan tâm là chính sách miễn tiền sử dụng đất cho các dự án có mục đích sử dụng đất 15-30 năm tại đặc khu kinh  tế.

“Chính sách này đang đi ngược lại quy luật cung cầu đất đai. Tôi e ngại rằng chính sách này không những không thu hút tốt các nhà đầu tư cạnh tranh mà có thể làm thất bại quá trình cạnh tranh lành mạnh giữa các đặc khu", ông Cường nói.

Thảo Nguyễn