DN cơ khí Việt Nam không mạnh dạn đổi mới sẽ mất dần chỗ đứng trên sân nhà

00:00 12/10/2020

Theo thống kê của Hiệp hội doanh nghiệp cơ khí Việt Nam, từ đầu năm tới nay đã có hàng trăm doanh nghiệp (DN) cơ khí lớn nhỏ phải đóng cửa, hoặc tuyên bố phá sản nhưng với Công ty CP Phụ tùng Máy số 1 (FUTU1) - công ty có bề dày truyền thống trong ngành cơ khí về cung cấp các phụ tùng và bộ phận phụ trợ cho xe có động cơ - vẫn đứng vững và được đánh giá là một trong số ít công ty hoạt động hiệu quả

Một số sản phẩm mẫu của FUTU1
Để hiểu thêm những nỗ lực trên, phóng viên Báo Công Thương đã phỏng vấn ông Nguyễn Đức Hiển- Giám đốc Công ty CP Phụ tùng Máy số 1. Những năm gần đây, trước sức ép cạnh tranh gay gắt khi Việt Nam hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới, ông có thể cho biết các DN cơ khí nói chung và FUTU1 nói riêng đã gặp những khó khăn gì?  Dù là công ty có lợi thế lọt vào "mắt xanh" của các hãng lớn như Honda, Yamaha..., song cũng như các DN cơ khí cả nước, FUTU1 gặp rất nhiều khó khăn do sức ép cạnh tranh ngày một lớn. Minh chứng cụ thể cho thấy, nếu như trước đây có khoảng trên 60 nhà cung cấp linh kiện cho Honda để lắp ráp xe máy thì đến nay đã có tới trên 100 nhà cung cấp. Tương tự ở Yamaha, trước đây khoảng 50 nhà cung cấp linh kiện thì đến nay cũng đã có trên 90 nhà cung cấp. Các nhà cung cấp này chủ yếu đến từ Nhật Bản, Đài Loan và một số ít là các DN của Việt Nam. Qua đó cho thấy, sức ép cạnh tranh giữa các DN trong và ngoài nước ngày càng khốc liệt. Có loại linh kiện xe máy trước đây FUTU1 cung cấp cho khách hàng khoảng  2,5 triệu cái/năm, nay sản lượng đó khách hàng phân chia bớt cho nhiều công ty khác. Và gần đây có một số xe máy đời mới thay đổi thiết kế, không sử dụng linh kiện trước đây do FUTU1 sản xuất, khiến sản lượng sản xuất của công ty bị giảm đáng kể. Đâu là nguyên nhân chính tác động làm cho sản lượng linh kiện của DN cơ khí Việt Nam sụt giảm, thưa ông ? Theo tôi, nguyên nhân chính do thị trường xe máy đã bão hòa, song số lượng các nhà cung cấp linh kiện lại gia tăng. Đặc biệt, sự phát triển thêm nhà cung cấp linh kiện chủ yếu đến từ Nhật Bản, đối tác này họ có thế mạnh hơn hẳn các DN cơ khí Việt Nam vì họ đến từ nền công nghiệp phát triển, có kinh nghiệm về quản lý, tài chính mạnh, song khi đối tác nước ngoài sang Việt Nam đầu tư lại được ưu đãi thuế, đất đai…
Bên cạnh đó, đầu vào cho sản xuất kinh kiện xe máy chủ yếu là thép chế tạo với yêu cầu chất lượng cao, trong khi những nguyên liệu này Việt Nam chưa sản xuất được, hầu như phải nhập khẩu tới 100%. Nếu nhà nước không có chính sách phù hợp thì đó sẽ là những bất lợi, làm cho ngành cơ khí Việt Nam không bứt phá được, và rồi thua thiệt chính trên sân nhà. Việt Nam đã và đang tham gia hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới, tới đây sức ép cạnh tranh sẽ tăng gấp bội lần bởi sẽ có thêm rất nhiều đối tác mạnh đến từ các nước, khi đó các DN cơ khí trong nước sẽ khó khăn hơn rất nhiều. Đặc biệt, việc chen chân cung cấp được linh kiện cho các DN liên doanh của Nhật không hề dễ dàng. Vậy, để duy trì cung cấp sản phẩm cho đối tác truyền thống, công ty có những định hướng gì đột phá cho SXKD, thưa ông? Dù sức ép cạnh tranh thị trường ngày một khắc nghiệt, nhưng với truyền thống gần nửa thế kỷ, công ty chúng tôi đã nỗ lực, tìm mọi giải pháp khác để khắc phục khó khăn, đồng thời duy trì, mở rộng thêm thị trường mới để phát triển, nên trong vòng 2-3 năm gần đây việc hoạt động SXKD của công ty vẫn duy trì ở mức ổn định, không bị giảm sút. Theo dự kiến, năm 2015 tổng doanh thu của FUTU1 ước đạt trên 770 tỷ đồng, trong đó xuất khẩu trực tiếp đạt 2,5 triệu USD, tương đương năm 2014. Mục tiêu của khách hàng Nhật Bản là giá bán năm sau thấp hơn năm trước 5%. Để thực hiện tốt mục tiêu đó, hiện nay FUTU 1 đang tiếp tục mạnh dạn đầu tư thiết bị đổi mới công nghệ, cải tiến hệ thống quản lý chất lượng, giảm giá thành sản phẩm, hoặc giá thành sản phẩm không tăng nhưng chất lượng phải tăng- đó là hai yếu tố phải đạt được. Bên cạnh đó, phía DN cũng mong muốn Nhà nước tạo cơ chế, chính sách… ưu đãi đối với DN cơ khí trong nước, giúp công ty vượt qua khó khăn trong bối cảnh hiện nay và sánh vai được với các đối tác nước ngoài, đặc biệt tạo việc làm ổn định cho người lao động. Xin cảm ơn ông!

Kim Tuyến (thực hiện)

Theo báo công thương