Có bảo mật thông tin tài khoản khách hàng khi ngân hàng cung cấp theo đề nghị ngành thuế?

07:18 23/11/2020

Đây là một trong những nội dung của Nghị định 126/2020 quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế sẽ có hiệu lực kể từ ngày 5/12 sắp tới.

Các thông tin như giao dịch qua tài khoản, số dư, số liệu giao dịch được ngân hàng cung cấp theo đề nghị của người đứng đầu cơ quan thuế. Việc này phục vụ cho mục đích thanh tra, kiểm tra xác định nghĩa vụ thuế phải nộp... Cơ quan thuế có trách nhiệm bảo mật thông tin và hoàn toàn chịu trách nhiệm về sự an toàn của thông tin.

Cá nhân kê khai thông tin tại Cục Thuế TP HCM
Cá nhân kê khai thông tin tại Cục Thuế TP HCM 

Không những vậy, hàng tháng, ngân hàng thương mại còn phải cung cấp thông tin tài khoản thanh toán của từng người nộp thuế gồm tên chủ tài khoản, số hiệu tài khoản theo mã số thuế đã được cơ quan quản lý thuế cấp, ngày mở tài khoản, ngày đóng tài khoản.

Ngân hàng khấu trừ, nộp thay thuế

Ngoài ra, Nghị định 126 còn quy định ngân hàng thương mại thực hiện khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế phải nộp của nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số với tổ chức, cá nhân ở Việt Nam (sau đây gọi là nhà cung cấp ở nước ngoài) theo quy định tại khoản 3 Điều 27 Luật Quản lý thuế. Cụ thể, nhà cung cấp ở nước ngoài chưa thực hiện đăng ký, kê khai, nộp thuế thì ngân hàng thương mại, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán thực hiện khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật thuế đối với từng sản phẩm hàng hóa, dịch vụ mà người mua là cá nhân ở Việt Nam thanh toán cho nhà cung cấp ở nước ngoài liên quan đến hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số. Tổng cục Thuế phối hợp với cơ quan có liên quan xác định, công bố tên, địa chỉ website của nhà cung cấp ở nước ngoài chưa thực hiện đăng ký, kê khai, nộp thuế mà người mua hàng hóa, dịch vụ có thực hiện giao dịch. Trên cơ sở đó, Tổng cục Thuế thông báo tên, địa chỉ website của nhà cung cấp ở nước ngoài cho ngân hàng thương mại, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán để các đơn vị này xác định tài khoản giao dịch của nhà cung cấp ở nước ngoài và thực hiện khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế đối với các giao dịch của người mua là cá nhân ở Việt Nam thanh toán cho tài khoản giao dịch của nhà cung cấp ở nước ngoài.
Trường hợp cá nhân có mua hàng hóa, dịch vụ của nhà cung cấp nước ngoài có thanh toán bằng thẻ hoặc các hình thức khác mà ngân hàng thương mại, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán không thể thực hiện khấu trừ, nộp thay thì ngân hàng thương mại, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán có trách nhiệm theo dõi số tiền chuyển cho các nhà cung cấp ở nước ngoài và định kỳ hàng tháng gửi về Tổng cục Thuế theo mẫu do Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành.
Hàng tháng, ngân hàng thương mại, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán có trách nhiệm kê khai, nộp vào ngân sách nhà nước số tiền đã khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế phải nộp của nhà cung cấp ở nước ngoài theo mẫu do Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành.

Có bảo mật thông tin tài khoản khách hàng?

Một trong những khúc mắc khi triển khai việc cung cấp thông tin tài khoản khách hàng cá nhân tại NHTM được tranh luận đó là tính bảo mật thông tin tài khoản của khách hàng. Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định các NH, tổ chức tín dụng phải đảm bảo bí mật thông tin liên quan đến tài khoản, tiền gửi, tài sản gửi và các giao dịch của khách hàng. Các NHTM chỉ được cung cấp những thông tin trên khi có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật hoặc được sự chấp thuận của khách hàng. Còn theo Nghị định 117/2018 của Chính phủ về giữ bí mật, cung cấp thông tin khách hàng của tổ chức tín dụng, khách hàng khi thấy NH hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác cung cấp, sử dụng thông tin của mình không đúng quy định có quyền khiếu nại, khởi kiện và yêu cầu bồi thường thiệt hại. Tuy nhiên, nghị định này cũng quy định chi tiết những cơ quan, đơn vị có quyền ký văn bản yêu cầu cung cấp thông tin khách hàng từ NH như Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước, Viện kiểm sát, Tòa án, Tổng cục Hải quan, Tổng cục Thuế... Thế nên, nhiều ý kiến lo ngại việc bảo mật thông tin khách hàng bị vi phạm khi triển khai quy định trên.
Theo TS Nguyễn Văn Thuận, Trưởng khoa Thuế - Hải quan (Trường ĐH Tài chính - Marketing TP.HCM), Nghị định 126/2020 hướng dẫn luật Quản lý thuế có hiệu lực kể từ ngày 5.12 của Chính phủ quy định việc NH cung cấp thông tin về tài khoản của khách hàng theo định kỳ cũng không phải thực hiện đại trà. Các NH chỉ có thể cung cấp thông tin sau khi có văn bản yêu cầu của Tổng cục Thuế với những cá nhân cụ thể cùng các lý do về nghi ngờ trốn thuế, kê khai thuế không đúng... Trong khi đó, để ra được quyết định yêu cầu NH cung cấp thông tin chi tiết, cơ quan thuế phải có danh sách cá nhân hay tổ chức có giao dịch TMĐT. Bên cạnh đó, việc NH thực hiện khấu trừ thuế với các cá nhân có tài khoản nhận thanh toán tại VN sẽ dễ hơn so với việc khấu trừ thuế với các tài khoản chi trả tiền cho các đơn vị xuyên biên giới như Google, Facebook. Do đó giải pháp này cũng chỉ mới góp phần gia tăng khả năng thu thuế TMĐT nhưng chưa đủ. Cần có giải pháp để có thể nắm được doanh thu từ các tập đoàn này tại thị trường VN để thực hiện thu thuế hiệu quả hơn.
Huyền Trâm